Lombok (eiland)

Lombok (113 km x 81 km) is een Indonesisch eiland dat behoort tot de Kleine Soenda-eilanden. Het ligt in de Indische Oceaan ten oosten van Bali en ten westen van Soembawa. Het eiland heeft een oppervlakte van 4725 km² en telt 2,4 miljoen inwoners. De hoofdstad is Mataram. De stad telt ongeveer 360.000 inwoners en ligt aan de westkant van het eiland. Senggigi, halverwege Mataram en de Gili-eilanden. Lombok is wat kleiner dan Bali, is veel minder toeristisch en de bevolking is er armer.

Geografie, flora en fauna

Het eiland bestaat uit ruige beboste bergen die vaak tot aan de zee doorlopen. Rondom het hele eiland slingert zich een weg vol haarspeldbochten, die nog aangelegd is in de Nederlandse tijd. Het binnenland is ruig en onontwikkeld, terwijl op de vlakke en vruchtbare gedeelten van de kuststreek rijst, sojabonen, koffie, tabak, katoen, kaneel en vanille verbouwd worden.

De op twee na hoogste vulkaan van Indonesië, de Gunung Rinjani, bevindt zich op Lombok en is 3726 meter hoog.

Lombok wordt in het westen van Bali gescheiden door de Straat Lombok en in het oosten van Soembawa door de Straat Alas.

Voor de noordwestkust van Lombok liggen enkele tropische eilandjes. De belangrijkste zijn Gili Air, Gili Meno en Gili Trawangan. Het zijn populaire duik- en snorkelbestemmingen, omdat ze omringd zijn door koraalriffen met een grote verscheidenheid aan onderwaterdieren zoals haaien en talloze schildpadden. Het zicht is er meer dan 20 meter en de watertemperatuur schommelt rond de 26° C.

Lombok ligt op de 'grens' van het Aziatische- en het Australische ecosysteem, de zogenaamde Wallacelijn. Daarom kent Lombok een grote verscheidenheid aan dieren waaronder apen, wilde runderen, vele hertensoorten (o.a. het merkwaardige muntjakhert), wilde zwijnen, wilde katten en talloze vogels, waaronder de Australische kuifkaketoe.

Geschiedenis

Lombok was eeuwenlang deel van het Balinese rijk. De verovering door Nederland in 1894 en het daaropvolgende bloedbad wordt de Pacificatie van Lombok genoemd.

Taal

De voornaamste taal op Lombok is het Sasak. In de hoofdstad Mataram en het omliggende kustgebied spreekt men ook wel Balinees.

Vervoer

Mataram heeft een vliegveld met dagelijkse verbindingen met Denpasar (Bali) en meerdere keren per week met Jakarta, Soerabaja, Makassar en Jogjakarta. Vanaf Bali kun je vanuit verschillende plaatsen een gecombineerd bus/boot ticket nemen naar Lombok. De veerboot vaart twee maal daags tussen Padangbai en Lembar. Ook vaart er twee keer per dag een draagvleugelboot (Benoa - Lembar). Veerboten naar Sumbawa vertrekken driemaal per dag vanuit Labuhan. Op Lombok zelf verbinden bussen en bemo's (van becak motor) de belangrijkste centra. Ook zijn er auto's of motoren te huur.

Belangrijke Plaatsen

Mataram ( = hoofdstad ) - Senggigi

Algemeen

Het landschapsbeeld wordt bepaald door een keten van 13 bergen
Voor de kust liggen hier en daar groepen kleine eilanden die "Gili" heten, het Sasak woord voor eiland, de bekendste zijn: Gili Air, Gili Meno en Gili Trawangan, hier komen dan ook de meeste toeristen
Het grootste deel van het westen is groen en lijkt op Bali, verder naar het oosten en het zuiden wordt het landschap steeds droger.De meeste regen, die op de bergen in het noordelijke centrale deel valt, stroomt naar het zuiden en irrigeert een groot en rijk landbouwgebied
Het centrale deel van Lombok is zeer vruchtbaar doordat de bodem rond de bergketen uit vulkanisch as bestaat .Dit deel heeft net als Bali een systeem van terrasvormige sawa's ( natte rijstvelden ) die bevloeid worden

Kust/Strand

De stranden op Lombok hebben alleen faciliteiten bij de hotels
Op dit moment zijn alleen de zandstranden van Senggigi en Kuta op toerisme gericht .De Gili-eilanden staan bekend om de goede duikmogelijkheden .Aan de zuidkust liggen mooie baaien

Achterland

Het westelijk deel van het eiland is zeer groen en heuvelachtig .Het oostelijk deel is droog, schaars begroeid en woestijnachtig .Het zuidelijk deel is droog, schaars begroeid en rotsachtig .Het noordelijk deel bestaat uit een vulkaanketen
Het overgrote deel van de bevolking, ca 86%, is werkzaam in de landbouw .Naast rijst wordt maïs, koffie, kapok, katoen, kruidnagels, vanille, peper en vooral veel tabak verbouwd
Op Lombok komen diverse soorten palmbomen, diverse soorten teakbomen en eucalyptusbomen voor.Verder komen er veel planten voor die bij ons in de huiskamer te vinden zijn o.a. de ficus en vele soorten wilde orchideeën
Er leven apen, civetkatten, herten, papegaaien, kakatoes en vleermuizen in het wild
.De onderwaterwereld is onvoorstelbaar kleurrijk .Er zijn vele soorten tropische vissen en andere zeedieren
De hoogste berg is de vulkaan Gunung Rinjani, hoogte tot 3725 m.
Rond deze nog steeds actieve vulkaan ligt een natuurreservaat; hier zijn bossen met talrijke plantensoorten, watervalletjes en warmwaterbronnen te vinden .In de enorme krater bevindt zich het grote meer Segara Anak .Dit is tevens de belangrijkste waterbron van het eiland .Uit dit meer ontspringt een rivier die de sawa's van Midden-Lombok bevloeit.....

Bebouwing/Sfeer

Het eiland bestaat vnl. uit oorspronkelijke plaatsen en dorpen, op dit moment hebben alleen de badplaatsen Senggigi en Kuta hebben nieuwe en moderne accommodaties
Lombok bestaat, buiten de agglomeratie Mataram, vnl. uit kleine Sasakdorpen met traditionele huisjes
In de plaatsen Senggigi, Kuta en op de Gili-eilanden komen de meeste toeristen .Buiten de steden en badplaatsen is de bevolking nog niet gewend aan toeristen

Steden

In de agglomeratie Mataram woont ca 10% van de bevolking .Deze bestaat uit de steden: Ampenan ( havenplaats ), Mataram ( hoofdstad ) en Cakranegara ( handelscentrum .Deze plaatsen zijn aan elkaar vastgegroeid tot een uitgestrekte stad en liggen langs een 8 km. lange weg .Het straatbeeld lijkt op dat van andere middelgrote Indonesische steden; een mengeling van oud en nieuw .Toch heeft elk stadsdeel op de één of andere manier een eigen karakter

Sasak-dorpen

Een Sasak-dorp bestaat uit traditionele huizen, gemeenschapshuizen en rijstschuren .De rijstschuren ( lumbung ) zijn het symbool van Lombok .De traditionele huizen staan in 't algemeen op de grond, binnen bevindt zich een opgehoogd platform, de vloer bestaat uit een mengsel van klei, mest en stro, er zitten geen ramen in de muren .Het dak is van riet, de muren van bamboe of palmbladnerven .De rijstschuren hebben de vorm van een hoed en staan op palen, de daken zijn bedekt met gras

Weerbeeld

Lombok heeft een tropisch moesson klimaat .Het eiland ligt dichtbij de evenaar, waardoor het altijd warm is en het eigenlijk maar 2 seizoenen kent: droog en regenachtig
De gemiddelde dagtemperatuur is het hele jaar door nagenoeg gelijk .Er is wel verschil tussen dag- en nachttemperatuur, overdag is het gem. 29 graden C. en 's nachts gem. 22 graden C.
Het zeewater heeft vrijwel het gehele jaar door een temperatuur van gem. 28 graden C.
Het droge seizoen loopt van april tot oktober en het regenseizoen van november tot maart
Ook in het regenseizoen kan het dagenlang onbewolkt zijn, als het regent dan zijn de buien kort maar heftig .Zoals overal in de tropen regent het meestal in de late middag of avond; de ochtenden zijn meestal helder en zonnig
Lombok heeft een hoge luchtvochtigheid
In de hoger gelegen gebieden is het vaak wat koeler
Het gehele jaar door waait aan de kust een verkoelende zeewind

Bezienswaardigheden

Duiken op een van de eilanden Gili Air, Gili Meno of Gili Trawangan.

Beklimming van de berg Gunung Rinjani, Heilige berg van Lombok , de Gunung Rinjani met het kratermeer.

De Hindoe tempel Pengsong Hill, met een tamme apenkolonie, omringd door rijstvelden.

Authentiek stadje Amperan met een Arabische wijk, Chinese tempel, historisch museum en een grote markt.

Stadstour Mataram met o.a. een bezoek aan restanten van het waterpaleis.

De dorpen Sukara ( mooie geweven stoffen ) en Rambitan ( potterijen ).

De plaats Suranadi met een Hindoe tempel en vijvers met heilige vissen .Paardenrennen

De grootste tempel van Lombok, de Pura Meru, met grote kunstmatige vijvers met waterlelies.

Het natuurreservaat Gunung Rinjani.

Centraal Lombok, het toeristische hart van het eiland, met veel traditionele dorpen.

Openbaar Vervoer/Verbindingen

In Sweta ( 4 km. vanaf Mataram ) bevindt zich het centrale busstation Induk, waarvandaan lijnbussen naar allerlei bestemmingen op Lombok vertrekken en naar diverse plaatsen op Bali, Sumbawa en Java .Verder rijden er taxi's, bemo's ( busjes ) en cidomo's ( paardenkarretjes )
De kwaliteit van de vervoermiddelen is redelijk
De lijndienstbussen vertrekken op vaste tijden tegen vaste tarieven .Bij taxi- en cidomoritten dient men eerst over de prijs te onderhandelen .
De bemo's rijden binnen de stad af en aan tegen vaste tarieven .Buiten de stad rijden ze niet altijd even frequent en hebben ze geen vaste prijzen

Wetenswaardigheden

De zee heeft net als bij ons eb en vloed; hierdoor kunnen er stromingen ontstaan
De straling van de tropenzon is zeer intens .Het is raadzaam veel te drinken, het hoofd te bedekken, goede zonnebrandcrème met een hoge beschermingsfactor te gebruiken en katoenen, lichte zomerkleding te dragen .Het is verstandig tijdens de middaghitte de schaduw op te zoeken
De koele zeewind zorgt voor een heerlijk briesje op de stranden, maar hierdoor gaat het verbranden snel!
In de bergen ligt de temperatuur een aantal graden lager dan in het binnenland
Muggen en andere insecten komen helaas ook op Lombok voor .Advies: slaap onder een klamboe en gebruik een goede anti-muggenstick

Inwoners

80 % van de bevolking bestaat uit Sasak .Het zijn de oorspronkelijke inwoners van het eiland .Van de overige groepen zijn de Balinezen ( 19% ) de grootste en belangrijkste .Zij wonen vnl. in het westen van Lombok .De Sasaks zijn overwegend Islamiet en de Balinezen overwegend Hindoe
In de Sasak-dorpen leven de mensen vnl. buiten; de huizen worden alleen gebruikt om in te slapen, te koken en om erfstukken in te bewaren
In de grote drie steden zijn veel lokale eethuisjes, die de zeer pittige Lombokse gerechten als ayam taliwang ( kip met saus van rode pepers ) en pelecing kangkung ( soort spinazie in pinda-kokossaus ) serveren .Ook staan in de stad op sommige plaatsen 'tafels', die volgeladen zijn met potten en pannen, de gerechten zijn thuis gekookt door vrouwen en worden zo verkocht
Andere lekkere gerechten zijn: olah-olah ( varaanbladeren en kouseband in gekruide kokosmelk ) ares ( stukjes stam van de bananenboom gekookt met kokosmelk )

Voor zo'n klein eiland is de verscheidenheid aan dans, muziek en theatervormen opmerkelijk .De traditionele muziek omvat verschillende vormen van een gamelanorkest en gezongen poëzie, zij begeleiden vaak processies, ceremonies die verband houden met de levenscyclus, dorpsfeesten en nationale feestdagen
Verder zijn er diverse theatervoorstellingen in de vorm van een poppenspel of van acteurs die een masker dragen
De traditionele kunstnijverheid van de Sasaks bestaat uit weven, manden vlechten en pottenbakken; het zijn vooral de vrouwen die het werk verrichten. Lombok staat bekend om zijn ikat, dit is een weeftechniek en een belangrijke bron van inkomsten voor de Sasak-bevolking . De Sasaks maken ook al generaties lang aardewerken potten en andere voorwerpen.

... info wetenswaardigheden

Bij een tempel wordt de bezoeker geacht een sarong of kamben ( losse doek, die om het onderlijf wordt gewikkeld ) en rond de middel een slendang ( sjerp ) te dragen, deze zijn meestal te leen of te huur bij de ingang van de tempel .In Moskeeën dienen vrouwen hun hoofd en armen te bedekken en moet iedereen de schoenen uit
Fooi: als een Sasak-dorp, een tempel of een moskee wordt bezocht is een kleine bijdrage gepast .Fotograferen: vraag altijd toestemming bij het fotograferen van personen
Excursies kunnen het beste vroeg in de ochtend gemaakt worden; het is dan nog niet zo heel warm
Diverse reisorganisaties bieden fly-drive programma's aan met interessante autorondreizen .Een andere mogelijkheid is een rondreis in een auto met chauffeur
Lombok kan uitstekend gecombineerd worden met andere eilanden, zoals bijv. Bali en / of Sumbawa . Dit wordt door diverse reisorganisaties aangeboden, maar kan ook heel goed op eigen gelegenheid gedaan worden, hetzij met boot of vliegtuig
Voor de ondernemende toerist zijn er een aantal redelijke transportmogelijkheden om het eiland te verkennen, de beste manier is om een jeep met chauffeur te huren, de prijzen zijn zeer laag .Ook zijn er verschillende overnachtingsmogelijkheden, het is zelfs mogelijk om in een hut bij de plaatselijke bevolking te slapen Lombok is een vrij veilig vakantie-eiland
Op Lombok is de bevolking nog niet gewend aan buitenlandse bezoekers bij dorpsfeesten, rituelen en ceremonies; het is dan ook moeilijker om aan het lokale leven deel te nemen en vereist van de toerist enige terughoudendheid en zeer veel tact
Op West Lombok, waar de meeste hindoes wonen, komen de meest religieuze feestelijkheden overeen met de Balinese festiviteiten
Lombok heeft een uitgebreid wegennet; de weg tussen Mataram in het westen en Labuhan Lombok in het oosten is van prima kwaliteit .Ook verschillende wegen naar het zuiden zijn in goede staat .Langs de kusten zijn de wegen minder goed, vooral in het zuiden is men op sommige kustwegen aangewezen op auto's met vierwielaandrijving .Enkele dorpjes die niet aan de hoofdwegen liggen zijn alleen maar bereikbaar met een cidomo ( paardenkarretje )
De kaartjes voor de lijndienstbussen kunnen het best een aantal dagen voor vertrek gekocht worden op het busstation .Voor de overige vervoermiddelen dient aan de chauffeur betaalt te worden
Op het vliegveld is een taxi-balie, prijzen voor verschillende bestemmingen vanaf het vliegveld staan officieel vermeld op een bord bij deze balie .Het is verstandig de ritprijs voor vertrek af te spreken.
Om voertuigen te kunnen huren kan men het beste terecht bij het hotel, ook reisbureaus kunnen vaak bemiddelen .Een internationaal rijbewijs is verplicht .

overzicht inhoud